Ewangelia z ostatniej niedzieli niezwykłą wagę przywiązuje do używanych słów:
Stało się, że Jezus zmierzając do Jerozolimy przechodził przez pogranicze Samarii i Galilei. Gdy wchodził do pewnej wsi, wyszło naprzeciw Niego dziesięciu trędowatych. Zatrzymali się z daleka i głośno zawołali: "Jezusie, Mistrzu, ulituj się nad nami". Na ich widok rzekł do nich: "Idźcie, pokażcie się kapłanom". A gdy szli, zostali oczyszczeni. Wtedy jeden z nich widząc, że jest uzdrowiony, wrócił chwaląc Boga donośnym głosem, upadł na twarz do nóg Jego i dziękował Mu. A był to Samarytanin. Jezus zaś rzekł: "Czy nie dziesięciu zostało oczyszczonych? Gdzie jest dziewięciu? Żaden się nie znalazł, który by wrócił i oddał chwałę Bogu, tylko ten cudzoziemiec". Do niego za rzekł: Wstań, idź, twoja wiara cię uzdrowiła". (Łk 17,11-19, tekst liturgiczny na podstawie Biblii Tysiąclecia)
Ewangelista używa zamiennie słów "oczyszczony" i "uzdrowiony". Dlaczego? Jaka jest różnica?
Wyjaśnia to w swoim komentarzu ojciec Augustyn Pelanowski:
Prawdziwa wdzięczność uzyskuje więcej niż błaganie. Tylko jeden z dziesięciu trędowatych oddał nieudawaną chwałę Bogu i dlatego został uzdrowiony, a nie tylko oczyszczony. Pozostali umieli błagać, ale nie umieli być wdzięczni. Pomiędzy oczyszczeniem a uzdrowieniem jest poważna różnica, jak pomiędzy uzyskaniem tylko rozgrzeszenia a uwolnieniem z nałogu.
Taka gra słów oczyszczony-uzdrowiony występuje w greckim oryginale i większości przekładów do których zajrzałem (Biblia Tysiąclecia, Warszawska, Gdańska itd.)
Wyjątkiem, który mnie bardzo zaskoczył jest Biblia Poznańska.
W drodze do Jeruzalem przechodził przez Samarię i Galileę. Kiedy wchodził do pewnej wsi, zabiegło Mu drogę dziesięciu trędowatych, którzy stanęli z daleka i zawołali: - Jezusie, Nauczycielu, zmiłuj się nad nami! Powiedział im: - Pokażcie się kapłanom! I w drodze zostali oczyszczeni. A jeden z nich, widząc, że jest uzdrowiony, powrócił, wielbiąc głośno Boga, i upadł do Jego stóp, dziękując Mu. Był to Samarytanin. Jezus odpowiedział: - Czyż nie dziesięciu zostało uzdrowionych? Gdzież jest dziewięciu? Żaden nie wrócił, aby uwielbić Boga, tylko ten cudzoziemiec? A jemu powiedział: - Wstań, idź, wiara twoja cię uzdrowiła.
W Łk 17,17 mamy "uzdrowionych", a nie "oczyszczonych", co uniemożliwia taką interpretację jaką cytowałem z Pelanowskiego.
Prawdopodobnie tłumacz się "walnął", nie zauważył różnicy między dwoma słowami i w ten sposób odbiegł od tekstu greckiego. Podobnie wynika to z komentarza, gdzie słowa "oczyszczenie" brakuje. Oczywiście nie sądzę, aby to było celowe przekłamanie - może zresztą w nowym wydaniu Poznańskiej zostało poprawione (mam poprzednie). Ale to pokazuje, że nie wolno czytając Biblię opierać się na jednym tylko przekładzie.